Bir Futbolcunun Dinamizmi (Umberto Boccioni, 1913)

Umberto Boccioni resim yaptı Bir Futbolcunun Dinamizmi, 1913 yılında tuval üzerine yağlıboya tekniğiyle yapılmıştır. Bu tablo New York’taki Modern Sanat Müzesi Koleksiyonu’nun bir parçasıdır.

Umberto Boccioni, Bir Futbolcunun Dinamizmi, 1913, tuval üzerine yağlıboya, 193,2 × 201 cm, Modern Sanat Müzesi, New York

Bir Futbolcunun Dinamizminde Ne Tasvir Edilir? 

Resim Bir Futbolcunun Dinamizmi hareket halindeki bir erkek figürünü, soyutlamaya yakın, yüksek oranda geometrize edilmiş bir formda temsil eder. 

Bir Futbolcunun Dinamizmi – Analiz  

Boccioni 1913’te dinamizm konularını ele alan bir dizi resim yaptı; bunlardan biri  Bir Futbolcunun Dinamizmi. İçinde Boccioni’nin Carlo Carrà, Luigi Russolo, Giacomo Balla ve Gino Severini ile birlikte kaleme aldığı Fütürist Resmin Teknik Manifestosu‘nda şöyle yazıyor Artan hakikat ihtiyacımız artık şimdiye kadar anlaşıldıkları şekliyle Biçim ve Renk ile tatmin olmuyor. Tuval üzerinde yeniden üreteceğimiz jest, artık evrensel dinamizm içinde sabit bir an olmayacaktır. Bu sadece dinamik hissin kendisi olacaktır. Gerçekten de her şey hareket ediyor, her şey koşuyor ve her şey hızla değişiyor. Bir profil gözümüzün önünde asla hareketsiz durmaz, sürekli belirir ve kaybolur. Retinadaki görüntünün kalıcılığı nedeniyle, hareketli nesneler sürekli olarak kendilerini çoğaltırlar; biçimleri, çılgın kariyerlerinde hızlı titreşimler gibi değişir. Dolayısıyla koşan bir atın dört değil yirmi bacağı vardır ve hareketleri üçgen şeklindedir. Resim The Dynamism of a Soccer Player hareket deneyimini, yani hareketin zaman ve mekân içindeki dinamizmini temsil etmeyi amaçlamıştır. Bir figür ya da nesnenin, hareket sırasında kendi güçlerinin eğilimlerini takip etmesi halinde kendini nasıl çözeceğini gösterir.  

Umberto Boccioni, Bir Futbolcunun Dinamizmi (detay), 1913, tuval üzerine yağlıboya, 193,2 × 201 cm, Modern Sanat Müzesi, New York

Dinamizm olgusu, fütürizm felsefesinin gelişimindeki en önemli olgulardan biri olarak belirlenmiştir. Hareket ve hız, Fütüristlerin yücelttiği modernite paradigması olarak görülüyordu. Hareket halindeki atletler ya da dansçılardan arabalara, endüstriyel tesislere ve hareketli şehir meydanlarına kadar bireysel örneklerden ilham aldılar. Boccioni, Fütürizmin önemli bir teorisyeni olarak filozof Henri Bergson’un fikirlerini devam ettirmiştir. Bergson kitabında Metafiziğe Giriş 1903’ten itibaren yazıyor:

Örneğin, homojenliğe en yakın olan değişkenliği, uzaydaki hareketi düşünün. Bu hareketin tamamı boyunca, olası duraklamaları hayal edebiliriz; bunlara hareket eden bedenin konumları ya da geçtiği noktalar diyoruz. Ancak bu pozisyonlarla, sonsuz sayıda olsalar bile, asla bir hareket yapamayız. Bunlar hareketin parçaları değil, hareketin çok sayıda enstantanesi; denebilir ki, bunlar sadece sözde durak yerleri. Hareket eden beden hiçbir zaman gerçekte hiçbir noktada değildir: en fazla içlerinden geçtiğini söyleyebiliriz. Hareket olan geçişin, hareketsizlik olan durma ile hiçbir ortak yanı yoktur. Bir hareket hareketsizliğin üzerine bindirilemez, aksi takdirde onunla çakışır ki bu da bir çelişki olur. Noktalar hareketin parçaları olarak hareketin içinde değildir, hatta hareket eden beden tarafından işgal edilen konumlar olarak hareketin altında da değildir. Bunlar sadece bizim tarafımızdan hareketin altında yansıtılırlar, tıpkı hipotez gereği durmayan hareketli bir cismin durması halinde olacağı pek çok yer gibi. Dolayısıyla, bunlar tam anlamıyla konumlar değil, zihnin “varsayımları,” yönleri ya da bakış açılarıdır. Ama bakış açıları olan bir şeyi nasıl inşa edebiliriz?  

Umberto Boccioni, Bir Futbolcunun Dinamizmi (detay), 1913, tuval üzerine yağlıboya, 193,2 × 201 cm, Modern Sanat Müzesi, New York

Bu gerçeklik hareketliliktir. Yapılmış şeyler değil, yapılmakta olan şeyler, kendi kendini sürdüren durumlar değil, yalnızca değişen durumlar vardır. Dinlenme asla görünür olmaktan öteye geçmez, daha doğrusu görecelidir. Sürekli akış halindeki kendi benliğimize dair sahip olduğumuz bilinç bizi, modelinde diğer gerçeklikleri temsil etmemiz gereken gerçekliğin iç kısmıyla tanıştırır. Dolayısıyla tüm gerçeklik bir eğilimdir, eğer eğilimle yeni başlayan bir yön değişikliğini kastetmeyi kabul edersek. 

Eril kimlik, aranan toplumsal değişimlere ilişkin fütürist vizyonda yüksek oranda temsil edilmiştir. Çok sayıda ünlü fütürist eser kadın kimliğiyle ilgili tema ve motifleri ele alsa da, eril temsil önemli ölçüde daha yaygındı. Bu fikirlerden yola çıkarak, tam da bu aktif, güçlü, bastırılamaz erkek enerjisini tasvir eden Bir Futbolcunun Dinamizmi tablosu yaratıldı. Gençlik ve spor kültü fütürist felsefenin bir parçasıydı ve erkeklik ilkeleri de aynı değer çerçevesine aitti. Fütürist fikirlerdeki gençlik, hareketlilik, enerji ve yaratıcılık, İtalyan toplumundaki yaş, durağanlık, tembellik ve geleneğin üstesinden gelmek zorundaydı. 

Boccioni, hareket halindeki atlet motifine, hareketli perspektif ve parçalı sahnelerin kübist tekniklerini kullanarak yaklaşır. Kompozisyonun yapısı, temsil edilen erkek figürünün net bir şekilde tanınmasını imkansız kılacak şekildedir. Bükülmüş bir bacağın ya da sallanan bir kolun belirtileri ayrık çağrışımsal formlar şeklinde devam eder. Boccioni burada, bir futbolcunun yaşadığı dönüşüm deneyimini ve onu çevreleyen mekânın dönüşümünü yoğun bir geometrizasyonla birleştirmeyi amaçlamıştır. Bu çalışmada, bölümleme tekniği önemli bir unsurdur. Her şeyi kapsayan bir dönüşüm atmosferi, tamamlayıcı renklerin bölücü canlılığıyla besleniyor. Yeşil tonlar, kompozisyonun dinamik olarak kavisli alt yüzeyini karakterize ediyor. Mavi ve beyaz, görüntünün üst bölümlerine hakim olacak şekilde yapılandırılmıştır, böylece ışık huzmeleri şeklinde merkezde konumlandırılmış figürün üzerine çapraz olarak düşer. Futbolcu figürü sarı, turuncu ve kırmızının baskın sıcak tonlarıyla temsil ediliyor. 

Umberto Boccioni, Bisikletçinin Dinamizmi, 1913, tuval üzerine yağlıboya, 70 cm × 95 cm, Peggy Guggenheim Koleksiyonu, Venedik

 İlgili Sanat Eserleri 

The Dynamism of a Soccer Player , Boccini’nin hareketin dinamizmini incelediği bir dizi resmin parçasıdır. Tablolar 
Bir Bisikletçinin Dinamizmi
 
ve  İnsan Vücudunun Dinamizmi , esas olarak 1913 yılında yaratılan aynı serinin bir parçasıdır. 

About Saša Vojnović, M.A.

Saša Vojnović is an art historian and filmmaker. His fields of research include the history of modern art and cultural history. He researched the phenomenon of Countervisuality in the artistic experiment of Belgrade Surrealists, as well as the anti-colonialism of the Non-Aligned Movement as a European cultural heritage. He is currently working on the topic of the endangerment of Uyghur cultural heritage in contemporary China.